15 koters in de Pretoriusstraat 83 op de 3e etage....


Wat doe je als je in een gezin van 15 kinderen opgroeit. Elke morgen een gevecht aan de koude kraan, wie is er het eerst bij, want er waren maar 2 washandjes en 2 handdoeken. Ruziënden zussen en schreeuwende broers, want je moest supersnel zijn om als eerste het washandje met bijbehorende handdoek te bemachtigen. Als het volume iets te groot werd, dan verscheen m'n moeder in de keuken om links en rechts een paar meppen uit te delen. Klus geklaard, meute rustig!
Nee, dan het ontbijt!
Heel soms maakte mijn moeder het ontbijt, dat bestond meestal uit de vraag: "Hoeveel wil je", terwijl er voor de hele zooi niet genoeg te eten was. Niet veel later moesten we het zelf maar uitzoeken, 'te laat' betekende weinig. Dus ging je naar school met een  "beetje" ontbijt in je maag.
's Middags was het appel, om na school direct naar de "eetzaal" te gaan. De eetzaal, dat was een lokaal ingericht in een school in de buurt, die daar voor aangewezen werd.
Met een oude 'Dummy'(legertruck uit de oorlog) werd het eten in gamellen (grote stalen ketels)aangevoerd. Meestal was ik te vroeg aanwezig en mocht dan meehelpen die zware krengen naar binnen te brengen. Dat had het voordeel, dat als er eens iets speciaals werd geleverd, ik dan meestal een voorproefje kreeg. Jammie jammie!
Maar, kwam je iets te laat, dan werd je door de aanwezige "dames van distributie" (gewoon opschepwijven!), ruw met een bord eten aan een tafel gedirigeerd. En, o wee, als je je bord niet leeg at, je kon dan blijven zitten totdat de vrachtwagen weer de lege gamellen kwam ophalen. Dat was niet zo erg, maar wat volgde wel, nl: de sadistische methoden die deze dames er op nahielden. Op het laatste moment het bord met eten in je gezicht smijten, of het eten onder dwang, al kokhalsend, naar binnen duwen. Het was toch gvd geen oorlog meer! Wat een tyfuswijven!
Wel, dit feest duurde van '48 tot '55, met de nodige vechtpartijen.
Vanaf ongeveer '49, kreeg mijn moeder ondersteuning van de gemeente, wat inhield dat je kleding en schoeisel verstrekt kreeg. Deed me niets, maar ik zag er wel netter uit.
* Effe gauw een tussen doortje: Het was niet allemaal kommer en kwel bij ons thuis, er waren ook leuke momenten. Elke zaterdagavond gingen de koters in "bad", te weten een zeer grote wasmachine met klopmechanisme, aangedreven door een electromotor. De volgorde in acht nemend, mocht je blij zijn als het water nog warm was. "Pyama aan en opgelazerd naar je nest" zei m'n moeder dan.
Zondagmorgenvroeg, als je beneden kwam, lagen de schone onderbroeken, hemdjes en sokken, keurig op een rij uitgestald op onze houten bank en daar bovenop, precies uitgeteld : 5 letterkoekjes.(ter grootte van een zandkoekje), dat was feest, je vergat voor een uurtje alle sores en ruzies en dan begon het hele circus weer van voren af aan.

Wat die gemeente kleding betreft:
1955, m'n broertje André en ik op de schommel van het speeltuintje, onderaan de Ringdijk, in Oost.
Manchester broeken, stugge sokken, superdunne overhemdjes (amerikaanse zooi) en de keuze uit sandalen of schoenen. Het ondergoed was ook van een zeer sterke kwaliteit, 's avonds zat je voortdurend in je kruis te krabben, niet van opwinding, maar van jeuk die je kreeg van het ondergoed.
Het gekke is, dat je alles accepteerde, je wist niet beter, had geen geld en ook niet de mogelijkheden om uit die situatie te geraken. Komt tijd, komt raad. Twee maanden later startte mijn carriëre bij de Daro, een chemisch bedrijfje dat medicijnen maakte.
Ja doei, dat is een ander verhaal voor de volgende keer.